صومعه اگیوس پاوولوس در سال 1035 میلادی ساخته شده است. این صومعه با 31 راهب در رتبه چهاردهم صومعه های کوه مقدس از لحاظ تعداد راهبان است. این بنا برای اولین بار توسط کشیشی به نام پاولوس ساخته شد و در ابتدا نام آن اکسیروپوتاموس بود که در سال 1108م به نام فعلی تغییر کرد. در آغاز قرن چهاردم این بنا ویران شد و سپس توسط صرب ها بازسازی و مورد استفاده قرار گرفت. صومعه اگیوس پاوولوس یکی از قدیمی ترین صومعه های این منطقه است که توسط پدر هما خاتون مادر محمد دوم و همسر مراد دوم از سلاطین عثمانی در این منطقه ساخته شده است. هما خاتون در اصل صرب و مسیحی بوده که پس از ازدواج با مراد دوم دین خود را به اسلام تغییر می دهد.

علاوه بر اهمیت تاریخی و معماری متفاوت این صومعه، ادعا می­شود هدایای سه ایرانی که به مناسبت بشارت میلاد حضرت عیسی مسیح علیه السلام تقدیم حضرت مریم (س) شده است، در این صومعه نگهداری می­شود. طبق توضیح پدر نیکودیموس، یکی از پیران صومعه آگیوس پاولوس برای رایزن فرهنگی کشورمان در یونان، این سه ایرانی ستاره شناس با رصد ستارگان متوجه محل و زمان میلاد حضرت عیسی مسیح علیه السلام شدند. آن ها اولین کسانی بودند که از زادروز حضرت عیسی مسیح علیه السلام آگاه و به طور رسمی به دیدار حضرت مریم (س) رفتند و با خود هدایایی از جمله طلا، مُر مکی و کندر را به همراه برده و پیش­کش حضرت مریم (س) کردند.

این هدایا امروز در صومعه آگیوس پاولوس نگهداری می شود. طبق گفته های پدر نیکودیموس در سال 400 پس از میلاد این هدایا از اورشلیم به قسطنطنیه منتقل شد. پس از فتح این شهر توسط عثمانی ها در سال 1453 میلادی خزانه امپراتوری به غارت رفت و این سه هدیه به دست سربازان رسید. این سربازان وقتی متوجه اهمیت و ارزش این سه هدیه شدند، تصمیم گرفتند که این هدایا را به دست مادر سلطان عثمانی یعنی هما خاتون برسانند. مادر محمد دوم نیز برای ارج نهادن به کلیسایی که پدرش در منطقه اگیون اوروس ساخته بود، این هدایا را به آن صومعه تقدیم کرد و تا به امروز در این محل نگهداری می شود.

رایزن فرهنگی کشورمان در یونان در بدو ورود با پیر و رهبر این صومعه یعنی پدر پارتنیوس دیدار و گفتگو کرد. وی 93 سال سن دارد. وی در جامعه مذهبی یونان شناخته شده است و از وی کرامات بسیاری نقل می ­شود و بسیار محتمل است پس از فوت ایشان، شورای مرکزی کلیسای ارتدکس وی را قدیس بنامد. به دلیل کهولت سن این دیدار بسیار مختصر بود و ایشان ضمن تشکر از حضور رایزن فرهنگی کشورمان برای وی و مردم برکت و رحمت آرزو کرد. پدر پارتنیوس از معدود کسانی است که راهب بزرگ و معروف کلیسای ارتدکس شرقی پیر پاییسیوس را دیده و در کنار وی زندگی کرده است. راهب یونانی (1924-1994)پاییسیوس مشهور به قدیس پاییسیوس آخرین قدیس عصر معاصر کلیسای ارتدکس شرقی است که در منطقه آگیوس اوروس می زیسته که در سال 2022 در یونان سریالی از زندگی وی پخش شد.

در ادامه رایزن فرهنگی کشورمان، ضمن بازدید کامل از بخش های مختلف این مجموعه با دو تن از بزرگان راهب در این صومعه دیدار و گفتگو کرد. پدر نیکودیموس بیش از 53 سال است که در این محل زندگی می کند. وی معاون پیر صومعه و نماینده صومعه در شورای مرکزی صومعه های این منطقه است. در دیدار یک ساعته با پدر نیکودیموس وی ابتدا تاریخچه کلی این صومعه و علت حضور این سه هدیه ایرانی را بطور کامل برای رایزن فرهنگی کشورمان شرح داد. سپس گزارشی مختصر از فعالیت های روزانه و اقتصادی این صومعه بیان کرد و گفت: حضور شما در این محل بسیار نمادین و باعث خشنودی ما و همه راهبان است. این اولین بار است که از ایران افرادی برای بازدید از این هدایا در صومعه ای که اهمیتش را مدیون ایرانی ها می­داند، حضور پیدا می­کنند و امیدواریم که امر سبب خیر و برکت شود. سپس مهدی نیک خواه قمی به همراه پدر نیکودیموس از بخش های مختلف این صومعه، ازجمله موزه، کلیسا هل، باغات و زمین های زیر کشت بازدید کرد.

پدر پارتنیوس  پیر صومعه به همراه پدر نیکودیموس دستیار وی